Luisterboek inspreken? Dit moet je weten.

Veel startende stemacteurs streven naar een klus waarbij zij een luisterboek mogen inspreken. Het opnemen van een audioboek is een vrij grote klus ten opzichte van het inspreken van een voice-over voor een commercial of een webvideo. Voor je je zinnen volledig zet op het inspreken van een luisterboek zijn er een aantal dingen die je moet weten en waar je rekening mee moet houden.

Wie spreekt een luisterboek in?

Luisterboeken worden ingesproken door ervaren stemacteurs, maar in sommige gevallen ook door de auteur van het boek zelf.

Fictie boeken inspreken

Fictie boeken worden over het algemeen ingesproken door stemacteurs. Het inspreken van zo’n boek vergt acteervaardigheden waardoor in de meeste gevallen de auteur van het boek ongeschikt is. De keuze voor welke stemacteur het meest geschikt is wordt gebaseerd op het hoofdpersonage van het boek. Is het hoofdpersonage een vrouw - dan wordt het voorgelezen door een vrouwelijke stemacteur.

In sommige gevallen worden er meerdere stemacteurs gebruikt voor één boek. Bijvoorbeeld bij young adult boeken waarbij geswitcht wordt tussen het perspectief van een man en een vrouw. Dit type boek wordt dan in afzonderlijke sessies ingesproken door een mannelijke én een vrouwelijke stemacteur.

Non-fictie boeken inspreken

Bij non-fictie boeken wordt veelal gekozen om de auteur van het boek zelf het luisterboek in te laten spreken. De voornaamste reden is omdat dit soort boeken vaak een boodschap hebben die nóg krachtiger overkomt wanneer de schrijver het zelf vertelt. Daarnaast zit er in veel gevallen een bedrijf gekoppeld aan het boek waardoor de keuze om het luisterboek in te laten spreken door de auteur zelf onderdeel is van de marketing.

Het kan natuurlijk voorkomen dat een auteur geen goede stem heeft, of geen aanleg heeft om goed en begrijpelijk voor te lezen. Dan wordt er bewust gekozen voor een ervaren stemacteur. Boeken die vertaald zijn vanuit een andere taal worden altijd voorgelezen door een stemacteur die de taal van de vertaalde versie vloeiend spreekt.

Wat betaalt het inspreken van een luisterboek?

Het inspreken van een luisterboek is een van de slechtst betaalde klussen voor een stemacteur. Je wordt als stemacteur betaald per ‘schoon geproduceerd uur’. Oftewel, je krijgt per uur afgemonteerde audio betaald. Het uurtarief van het inspreken van een luisterboek ligt in Nederland op gemiddeld € 100,- per schoon geproduceerd uur. In bijvoorbeeld Amerika zijn de tarieven hoger, en wordt € 200,- tot zelfs € 400,- per schoon geproduceerd uur vergoed.

Stel, je spreekt een audioboek in van 10 uur. Gezien je wat fouten gaat maken tijdens het inspreken ben je vaak zo’n 13 à 14 uur kwijt in de studio. Je krijgt dan niet betaald voor alle uren die je besteed hebt aan het inspreken van het luisterboek, maar alléén de uren van het eindproduct. Voor een luisterboek dat als eindproduct een opname van 10 uur heeft factureer je zo’n € 1.000,-.

Bij het inspreken van een voice-over voor een webvideo van 2 minuten hanteer je een vast tarief voor je werkzaamheden. Het inspreken van een luisterboek kost relatief meer tijd dan het inspreken van een voice-over van een webvideo, maar betaalt per uur daarom minder goed.

Hoelang duurt het inspreken van een luisterboek?

Het inspreken van een luisterboek duurt langer dan het eindproduct. Omdat je wat fouten zult maken tijdens het voorlezen en sommige stukken opnieuw moet opnemen ben je vaak zo’n 30 a 40% meer uren kwijt aan het inspreken van een boek dan de daadwerkelijk betaalde uren.

Het voorlezen van een boek dat uiteindelijk leidt tot een opname van 10 uur duurt tussen de 13 en 14 uur. Dit is natuurlijk wel afhankelijk van hoeveel fouten je maakt, hoeveel pauzes je neemt en hoe lang je stem goed blijft klinken. Het is gebruikelijk om sessies van 4 uur in te plannen met tussendoor een aantal korte pauzes. Het is aan jou om je stem te trainen voor dit soort prestaties.

Een auteur is vaak nog langer bezig met het inspreken van zijn of haar eigen boek. Omdat de auteur onervaren is zal er vooraf en tijdens de opnames gecoacht moeten worden om tot een goed eindproduct te komen. Daarnaast zal een auteur meer pauzes in moeten lassen en vaker een stuk opnieuw moeten inspreken. Het opnemen en monteren van een luisterboek ingesproken door de auteur zelf duurt daarom langer dan wanneer een ervaren stemacteur het boek inspreekt.

Wat komt er kijken bij het inspreken van een luisterboek?

De meeste stemacteurs zijn niet goed in het inspreken van een luisterboek omdat ze getraind zijn om korte teksten in te spreken voor bijvoorbeeld een webvideo of een promo. Bij dit soort klussen spreekt een stemacteur een paar zinnen in en neemt dit meerdere keren op, waarna de beste versie wordt uitgekozen en wordt afgemonteerd.

Bij het inspreken van een luisterboek komt veel meer kijken. Je zit telkens zo’n 4 uur in de studio waarbij verwacht wordt dat je je energie hoog houdt, je stem goed blijft klinken en je een lange tijd foutloos kunt spreken.

Daarnaast zul je jezelf moeten kunnen regisseren en bij het opnemen van fictie boeken  tegelijkertijd kunnen acteren. Dit betekent dat je moet aanvoelen tijden het uitspreken wat iemand zegt tijdens een dialoog, welke woorden je moet benadrukken en hoe je het verhaal goed kunt overbrengen aan de luisteraar. Het is daarom essentieel dat je weet waar het verhaal heen gaat, waar cliffhangers zitten, waar je langzamer moet spreken of juist vaart moet maken. Stemacteurs die ook in musicals of op het toneel hebben gestaan zijn over het algemeen door hun opgedane ervaring beter in het voorlezen van fictie.

Hoe bereid je je voor op het inspreken van een luisterboek?

Heb je een klus om een luisterboek in te spreken binnengehaald? Dan wordt je gevraagd om voor de opnames het boek te lezen. Je moet weten waar het boek over gaat, welke karakters erin zitten, wat de connecties onderling zijn en natuurlijk hoe het boek eindigt. Het lezen van het boek doe je in je eigen tijd, maar vaak kun je door het boek goed te kennen sneller een goede opname inspreken.

Tot slot is het belangrijk dat je je stem goed verzorgt. Wanneer je lichamelijk fit bent is je stem ook fitter. Werken aan je conditie is essentieel als stemacteur.